تاثیر قیمت فروسیلیکومنگنز بر صنعت فولاد؛ تحلیل روند بازار

تأثیر قیمت فروسیلیکومنگنز بر صنعت فولاد چندبُعدی و حیاتی است زیرا این آلیاژ نقش مهمی در تولید فولادهای خاص و کنترل ترکیب شیمیایی مذاب دارد.
نگاهی به میزان مصرف و قیمت فروسیلیکو منگنز می تواند تاثیر قیمت آن بر صنعت فولاد را بیش از پیش مشخص کند؛ برای نمونه پرتن مصرفی فروسیلیکو منگنز در تولید شمش‌های 5sp بین ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم است و با احتساب هر کیلوگرم ۱.۲ دلار و قیمت شمش ۳۷۰ دلار می‌توان به این محاسبه سرانگشتی رسید که برای تولید هر تن شمش ۲۰ دلار باید بابت این ماده آلیاژی هزینه شود.

باید توجه شود که فروسیلیکومنگنز یکی از افزودنی‌های کلیدی در تولید فولاد است که وظیفه‌اش اکسیژن‌زدایی، سولفورزدایی و افزایش استحکام، مقاومت به سایش و سختی فولاد است و افزایش قیمت آن باعث افزایش قیمت تمام‌شده فولاد خام و مخصوصاً فولادهای آلیاژی می‌شود.

همچنین از دیگر تاثیرات افزایش قیمت آن می‌توان به بالا رفتن قیمت نهایی محصولات نوردی و ریخته‌گری و در نتیجه کاهش حاشیه سود فولادسازان اشاره کرد؛ ضمن توجه به اینکه این اثر در کشورهایی که فروسیلیکومنگنز را وارد می‌کنند، نظیر ایران به‌ مراتب محسوس‌تر است.

تاثیر کاهش مصرف فروسیلیکومنگنز بر ترکیب شیمیایی و خواص فولاد

مصرف فروسیلیکومنگنز اگر به‌ دلیل قیمت بالای آن کاهش یابد، کیفیت فولاد تولیدی نیز تاثیر منفی می‌پذیرد؛ برای نمونه استحکام، سختی و مقاومت در برابر خوردگی افت پیدا می‌کند و در نهایت مشکلاتی در استانداردهای بین‌المللی تولید فولادهای ساختمانی یا خودرویی ایجاد می‌شود.

افزایش قیمت فروسیلیکومنگنز می‌تواند هزینه تولید فولاد صادراتی را بالا ببرد که نتیجه آن کاهش رقابت‌پذیری فولاد کشور در بازارهای بین‌المللی است؛ بر همین اساس صادرات فولاد آلیاژی نیز به ‌دلیل قیمت بالا و کیفیت پایین‌تر، با چالش مواجه می‌شود.

علاوه بر آن تغییرات مداوم قیمت فروسیلیکومنگنز، صنعت فولاد را در برنامه‌ریزی تأمین مواد اولیه دچار مشکل می‌کند و وابستگی به واردات (در نبود تولید داخلی کافی) باعث افزایش ریسک ارزی و تأمین می‌شود.

افزایش قیمت فروآلیاژها همچنین باعث افزایش قیمت ورق، میلگرد و سایر محصولات فولادی شده و در نتیجه صنایع خودروسازی، نفت و گاز، ساختمانی و پتروشیمی دچار رشد هزینه‌ها می‌شود و پروژه‌های عمرانی ممکن است از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر نباشند یا با تأخیر مواجه شود.

افزایش قیمت جهانی فروسیلیکومنگنز تنها یک نکته مثبت دارد و در صورت اعمال سیاست‌های حمایتی، می‌تواند تولیدکنندگان داخلی را برای سرمایه‌گذاری در تولید فروآلیاژ تشویق کرده و ظرفیت‌های منگنز دارک و منابع سیلیس ایران را فعال‌تر کند.

خروجی سرمایه‌گذاری در بخش تولید فروسیلیکومنگنز در حقیقت تقویت زنجیره ارزش داخلی در حوزه مواد اولیه فولاد است و در صورتی که افزایش قیمت با حمایت های دولت همراه شود، می‌توان به تحقق آن امیدوار بود.

تحلیل روند قیمت جهانی فروسیلیکومنگنز

قیمت جهانی فروسیلیکومنگنز در سالهای اخیر تحت تأثیر عوامل متعددی چون عرضه مواد اولیه، تقاضای صنعت فولاد، هزینه‌های انرژی و مقررات زیست محیطی قرار گرفته است.

کاهش عرضه سنگ منگنز، به ‌ویژه از معادن آفریقای جنوبی در سالهای اخیر، به افزایش قیمت فروسیلیکومنگنز منجر شده و به طور همزمان هم رشد تقاضا در صنعت فولاد، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه زمینه افزایش مصرف فروسیلیکومنگنز را در پی داشته که نتیجه آن افزایش قیمت این ماده آلیاژی است.

علاوه بر آن تولید فروآلیاژها انرژی‌بر است و افزایش قیمت برق در برخی مناطق تولیدی، هزینه تولید را بالا برده و بر قیمت نهایی فروسیلیکومنگنز تأثیر گذاشته است.

همچنین سخت‌گیری‌های زیست‌محیطی در کشورهای تولیدکننده هم هزینه‌های تولید را افزایش داده و بر قیمت جهانی فروسیلیکومنگنز تأثیر گذشته است.

صنعت فولاد در ایران هم به ‌طور مستقیم تحت تأثیر نوسانات قیمت فروسیلیکومنگنز قرار دارد و با افزایش قیمت فروسیلیکومنگنز، هزینه تولید فولاد، به‌ویژه فولادهای آلیاژی، افزایش یافته است.

مدیرعامل شرکت تامین آلیاژ کارا صنعت با بیان اینکه اغلب شرکت‌های تولیدکننده شمش در کوره‌های القایی و قوس الکتریکی از فروسیلیکومنگنز استفاده می‌کنند، اظهار کرد: پیش از این در ایران از فروسیلیس و فرومنگنز پرکربن استفاده می‌شد و برای اولین‌بار در ایران هندی‌ها فروسیلیکومنگنز را تولید کردند.

به گفته «هانیه کریمی» درحال حاضر در ایران شرکت‌های زیادی فروسیلیکومنگنز را تولید می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به شرکت فروآلیاژ رباط کرمان، شرکت رام پارس فرو فولاد، قوس آلیاژ سلفچگان، فروآلیاژ گلاب سرخ، شرکت فروآلیاژ متحد شرق آسیا، مجتمع آندیا فولاد زنجان، شرکت فروآلیاژ طلوع لرستان، شرکت لوتوس آدلی و شرکت پانیا پرتو کهربا اشاره کرد.

وی همچنین در خصوص آثار افزایش قیمت فروسیلیکو منگنز نیز بیان کرد: در نتیجه این افزایش قیمت، رقابت‌پذیری ایران در بازارهای بین‌المللی کاهش یافته و علاوه بر آن هزینه پروژه‌های عمرانی هم افزایش یافته و بودجه‌های دولتی را هم تحت تاثیر قرار داده است.

راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت تأثیرات

برای کاهش تأثیر نوسانات قیمت فروسیلیکومنگنز بر صنعت فولاد ایران، سرمایه‌گذاری در استخراج سنگ منگنز و تولید فروسیلیکومنگنز در داخل کشور می‌تواند وابستگی به واردات را کاهش دهد.

انعقاد قراردادهای بلندمدت با تأمین‌کنندگان مختلف در کشورهای مختلف هم می‌تواند ریسک نوسانات قیمت را کاهش دهد؛ علاوه بر آن استفاده از فناوری‌های نوین برای بهینه‌سازی مصرف فروآلیاژها در فرآیند تولید فولاد نیز می‌تواند هزینه‌ها را کنترل کند.

ایجاد ذخایر استراتژیک فروسیلیکومنگنز نیز می‌تواند در مواقع افزایش ناگهانی قیمت، نیاز صنعت را تأمین کند که به نظر می‌رسد زیرساخت و اراده لازم برای آن چندان وجود ندارد.