فولاد الکتریکی یا سیلیکونی که با نام‌های دیگری چون فولاد ورقه‌ای یا فولاد ترانسفورماتور نیز شناخته می‌شود، نوعی آلیاژ آهن است که دارای ویژگی‌های مغناطیسی خاصی مانند حلقه هیسترزیس کوچک، تلفات هسته پایین و نفوذپذیری مغناطیسی بالا می‌باشد و تولید آن در ایران نیز روند رو به رشدی دارد.
به گزارش روابط عمومی شرکت تامین آلیاژ کارا صنعت فولاد الکتریکی به‌عنوان یک ماده مهندسی حیاتی، با ترکیب بهینه سیلیسیم، فرآیندهای حرارتی (مانند بازپخت)، و کنترل ریزساختار، تعادلی بین خواص مکانیکی و مغناطیسی ایجاد می‌کند.
استانداردهای بین‌المللی مانند «ASTM A876» و «IEC 60404» مشخصات فنی این فولادها را تعریف می‌کند و این نوع از آلیاژ آهنی با افزودن یک تا ۶.۵ درصد سیلیسیم به همراه مقادیر جزئی آلومینیوم یا منگنز تولید می‌شود.
این آلیاژ به‌طور خاص برای بهبود عملکرد در میدان‌های مغناطیسی متناوب (AC) طراحی شده و در کاربردهایی مانند هسته ترانسفورماتورها، موتورهای الکتریکی، و ژنراتورها استفاده می‌شود.
با این حال، در کاربردهای تجاری معمولاً مقدار سیلیسیم حدود ۳٫۲ درصد نگه داشته می‌شود زیرا مقادیر بالاتر باعث شکنندگی و کاهش قابلیت نورد فولاد می‌شود.
نقش سیلیسیم در فولاد الکتریکی را می‌توان در افزایش مقاومت الکتریکی آهن تا پنج برابر، کاهش جریان‌های گردابی و باریک کردن حلقه پسماند مغناطیسی و کاهش تلفات هسته تا سه برابر نسبت به فولاد معمولی دانست.
کنترل ناخالصی‌ها در فولاد الکتریکی
وجود ناخالصی‌هایی مانند کربن، گوگرد، اکسیژن و نیتروژن اثرات مخربی بر خواص مغناطیسی فولاد الکتریکی دارد. به ویژه کربن می‌تواند باعث پیری مغناطیسی شود، زیرا به مرور زمان از محلول جامد خارج می‌شود و به صورت کاربید رسوب می‌کند بنابراین مقدار کربن در این فولادها باید کمتر از پنج هزارم درصد باشد. برای کاهش سطح کربن می‌توان از عملیات بازپخت در اتمسفر هیدروژن(کربن‌زدایی) استفاده کرد.انواع فولاد الکتریکی از نظر جهت‌گیری دانه‌ها
فولادهای الکتریکی بر اساس جهت‌گیری کریستال‌ها به ۲ دسته فولاد الکتریکی غیرجهتدار و فولاد الکتریکی جهت‌دار تقسیم می‌شوند. فولاد الکتریکی غیرجهتدار دارای ۲ تا سه و نیم درصد سیلیسیم بوده و خواص مغناطیسی آن در همه جهات یکسان است؛ به این نوع از فولاد الکتریکی به اختصار CRNGO (Cold Rolled Non-Grain Oriented) نیز گفته می‌شود. فولاد الکتریکی غیرجهتدار، ارزان‌تر از نوع جهت‌دار است و در موتورهای الکتریکی، ژنراتورها و کانورترهای با فرکانس بالا کاربرد دارد. فولاد الکتریکی جهت‌دار نیز معمولاً حداکثر تا سه درصد سیلیسیم دارد و جهت‌گیری کریستال‌ها در آن به گونه‌ای کنترل می‌شود که خواص مغناطیسی بهینه در جهت نورد ایجاد شود. چگالی شار مغناطیسی آن در جهت نورد تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد و به اختصار CRGO (Cold Rolled Grain Oriented) نامیده می‌شود؛ ضمن توجه به اینکه در ترانسفورماتورهای قدرت و توزیع کاربرد دارد.فولاد آمورف نوع دیگری از فولاد الکتریکی
نوع دیگری از فولاد الکتریکی، فولاد آمورف است که ساختار کریستالی ندارد و به صورت فلز شیشه‌ای تولید می‌شود. این فولاد با خنک‌کاری بسیار سریع مذاب به دست می‌آید و به صورت روبان‌های نازک (حدود ۵۰ میکرومتر) تولید می‌شود. مزایای فولاد آمورف تلفات هسته تا یک سوم فولادهای الکتریکی معمولی است و این نوع از فولادالکتریکی برای هسته ترانسفورماتورها مناسب است.کاربردهای فولاد الکتریکی
فولادهای الکتریکی در ترانسفورماتورها برای انتقال انرژی الکتریکی با حداقل تلفات، در موتورهای الکتریکی جهت تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی، در ژنراتورها برای تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی و در یاتاقان‌های مغناطیسی برای کاهش اصطکاک در تجهیزات پرسرعت به کار می‌رود.تولید فولادهای الکتریکی در فولاد مبارکه
شرکت فولاد مبارکه اصفهان علاوه بر تولید فولادهای معمولی، در زمینه تولید فولادهای الکتریکی نیز فعال است؛ این شرکت موفق به تولید ورق گرم فولاد الکتریکی با سیلیسیوم ۲.۹ درصد شده است. همچنین فولاد مبارکه مجتمع فولاد «سبا»ی خود را به طراحی و تولید ورق گرم فولاد الکتریکی مجهز کرده و تلاش می‌کند تا در آینده تولید فولادهای الکتریکی با گریدهای جهت‌دار را افزایش دهد. شرکت تامین آلیاژ کارا صنعت، با پیشینه‌ای درخشان در صنعت فولاد و تامین مواد اولیه به ویژه موادر آلیاژی، همواره به ارائه خدمات و محصولات باکیفیت، نوآورانه و رقابتی به مشتریان خود متعهد بوده است. تیم متخصص و مجرب ما، متشکل از فعالان باتجربه حوزه‌های ذوب، ریخته‌گری فولاد و آلومینیوم، با تکیه بر دانش فنی عمیق و تحلیل بازار، راهکارهای بهینه و سفارشی‌سازی‌شده را برای نیازهای پیچیده صنعتی ارائه می‌دهد تا شریکی معتمد در زنجیره تامین صنایع باشد. شرکت بازرگانی تأمین آلیاژ کارا صنعت، مفتخر است با تمرکز بر سه اصل کلیدی: • تأمین مواد اولیه باکیفیت(فولاد، آلومینیوم و آلیاژهای مرتبط) • قیمت‌گذاری رقابتی متناسب با نیاز بازار • خدمات جامع از مشاوره فنی تا تحویل به موقع نیازهای صنایع را به شکلی کارآمد و پایدار پوشش دهد. رمز تمایز کارا صنعت در سال‌های فعالیت، ترکیبی از تخصص فنی، تعهد عمیق به مشتری و تصمیم‌گیری استراتژیک بوده است. این شرکت با تحلیل دقیق روندهای بازار، شناسایی فرصت‌های نوظهور و بهره‌گیری از فناوری‌های روز، همواره گامی فراتر از انتظارات مشتریان برداشته و استانداردهای کیفی را در تأمین مواد اولیه ارتقا بخشیده است. کارا صنعت، با تکیه بر شبکه تأمین قدرتمند، روابط بلندمدت با تولیدکنندگان معتبر جهانی و رویکرد مشتری‌محور، نه‌تنها به عنوان یک تأمین‌کننده، بلکه به عنوان شریکی راهبردی در مسیر رشد و موفقیت صنایع همکار شناخته می‌شود.
